Amnesty International heeft een website gelanceerd om journalisten te helpen met het verifiëren van video’s.
Op de achtergrond van deze wankele amateurvideo op YouTube kun je geweerschoten horen. Er komt zwarte rook uit wat lijkt op een moskee; de verteller spreekt Arabisch; in de beschrijving van de video staat dat het filmpje is opgenomen in de buitenwijken van Damascus, Syrië.
Het filmpje is aangrijpend, maar is het echt? En als het echt is, laat de video dan een nieuwe gebeurtenis zien? En hoe kan een journalist de authenticiteit ervan vaststellen? Dit zijn vragen waar journalisten dagelijks mee geconfronteerd worden, helemaal door de enorme toename van burgerjournalistieke bijdragen, en met name het aantal video’s dat daardoor verspreid wordt. Om te helpen deze problemen aan te pakken heeft Amnesty International een nieuwe website gelanceerd, het Citizen Evidence Lab, om journalisten en mensenrechtenadvocaten hulpmiddelen te bieden om de authenticiteit van burgervideo’s vast te stellen.
De inspanningen van Amnesty zijn in eerste instantie gericht op YouTubevideo’s. Er is een stap-voor-staphandleiding waarmee gebruikers een gedetailleerde checklist doorlopen om gegevens te achterhalen zoals de geschiedenis en degene die de video heeft geüpload, het tijdstip van het uploaden en de plaats waar de video is opgenomen. Er zijn handleidingen en oefeningen om de basisvaardigheden te leren, zoals het losmaken van de audio van het filmpje of het downloaden van een YouTubevideo. Amnesty heeft ook een test gemaakt zodat gebruikers hun hun nieuwe verificatievaardigheden kunnen toetsen.
Het verifiëren van burgerjournalistieke bijdragen kan een enorme opgave zijn voor nieuwssites. De website Storyful is een hele onderneming gestart, die het afgelopen jaar gekocht is door News Corp, om sociale content te verifiëren. In april is een samenwerkingsverband met Facebook aangekondigd: de pagina FB Newswire deelt de inhoud die op Facebook wordt geplaatst.
De bovenstaande video van de moskee in Damascus is gebruikt voor de toetsen van het Citizen Evidence Lab. De handleiding laat de gebruikers stap-voor-stap de authenticiteit vaststellen. In dit geval was de video geplaatst door een medium dat meerdere video’s in die regio heeft opgenomen. Het medium heeft meer dan 600 andere video’s geplaatst, heeft een eigen website en is actief op andere sociale media. Bovendien komt het weer uit de video overeen met het weerbericht van de dag waarop de video is geüpload. Een satellietfoto van de moskee komt eveneens overeen met die uit de video. Door de veelvoud aan bewijsmateriaal lijkt het erop dat de video authentiek is.
Door Joseph Lichterman, www.niemanlab.org
