Yevhen Magda

Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, “Rus dünyasını” kanserli tümöre benzetti. Bu teşhisin sadece yayılmasının önlenmesi değil, aynı zamanda tedavi etmenin yollarının da bulunması gerekiyor. 

Polonya, Ukrayna’nın Rus saldırganlığına karşı direnişine destek verilmesinde  lider ülkelerden biri oldu. 2,5 milyondan fazla Ukraynalı Polonya’ya sığındı. Varşova, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin çok ihtiyaç duyduğu 200’den fazla T-72 tankı da dahil olmak üzere, Ukrayna’ya 1,7 milyar dolar değerinde silah bağışladı. Bağışçıların Ukrayna için bir araya geldiği ve 6,5 milyar dolar toplanan konferansın Varşova’da gerçekleşmiş olması tesadüf değildir. Polonyalı ve Ukraynalı yetkililer arasındaki temasların yoğunluğu rekor kırıyor.

Geçen hafta, Mateusz Morawiecki Rus medyasının manşeti oldu.   Bu beklenen bir tepkiydi, çünkü Vladimir Putin’in favori ideolojik kavramı “Rus dünyası” için “kanserli tümör” benzetmesi sık karşılaştığımız bir durum değil. Polonya Başbakanı İngiliz gazeteleri The Telegraph ve The Daily Telegraph’ın sütunlarında, Rusya’nın durdurulması gerektiğini dile getirdi. Ona göre Putin, Hitler ve Stalin’den daha tehlikeli, bu yüzden ona karşı birlikte hareket edilmelidir. Özellikle, Rus saldırganlığının Ukrayna’da durabileceği illüzyonlarından vazgeçilmelidir.

Mateusz Morawiecki’nin bu konuşmaları, yalnızca Rusya’ya meydan okuyan bir politikacının programatik söylemlerinden ibaret değildir. Bunlar, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı gerçekleştirdiği saldırının Avrupa düzeninde neden olduğu tektonik kaymaların kanıtıdır. Avrupa’da İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yaşanan en büyük savaş 80 günü aşkın bir süredir devam ediyor ve yakında biteceğini sadece aşırı “iyimserler” iddia edebilir. Bununla birlikte, bugün Ukrayna’nın egemenliğini savunma yeteneğini kanıtladığı ve Polonya’nın Kremlin politikasının oluşturduğu tehdidi açıkça teşhis ettiği söylenebilir. 

Bu karşılıklı anlayış, Varşova-Kyiv ilişkilerinde son 30 yılda duyulan en yüksek güven düzeyine ulaşıldığı, ülkelerin birlikte hareket etme yeteneğini geliştirdiğini göstermektedir. Bugün Polonya, Ukrayna’nın sorunlarını kendi sorunları olarak algılıyor ve Ukrayna, gelecekte elde edeceği zaferde, Polonya’nın çok büyük rolü olduğunun farkında.

 Ancak jeopolitik kanseri teşhis etmek yeterli değildir, tedavi edilmesi gerekir.  Çünkü tehlikeli hastalık hızla yayılmaktadır. 

Öncelikli olarak alınması gereken önlemler aşağıda sıralanmıştır:

  • Tehlike fark edildi ve teşhis konuldu, ilk olarak Rusya’nın aşırı saldırganlığına yönelik askeri tedavi yöntemleri uygulanmalıdır. Ancak bunun yeterli olmayacağına dair göz ardı edilemeyecek varsayımlar var.
  • Sahte haber metastazları Ukrayna, ABD ve AB’de Rus propagandası aracılığıyla hızla yayılıyor. Bu durum istikrar ve demokrasi için gerçek bir tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle, bilgi alanındaki Rus saldırganlığının sonuçlarını tedavi etmek yeterli değildir, aynı zamanda toplu önleyici tedbirler almak da gereklidir.
  • Baltık-Karadeniz bölgesinde kolektif bağışıklık oluşturularak “Rus dünyası” ideolojisine karşı mücadele için ortak bir anlatı geliştirilmelidir. Devletlerin ve halkların refaha kavuşma ve barışçıl bir yaşam sağlama arzusu, modern dünyada önemi giderek artan Międzymorze (Intermarium) bölgesinin kalkınmasının anahtarı gibi görünüyor. 
  •  Bizlerin bugünden birbirimiz hakkında bilgi düzeyini artırmamız, kültürel temaslar ve bilgi etkileşimi kurmamız gerekiyor. Savaş nedeniyle komşu ülkelere geçici olarak göç etmek zorunda kalan Ukraynalılar, geçici olarak kaldıkları ülkeler hakkında detaylı bilgi toplamalıdır.  Partner ülkeler ise Ukrayna ile ilişkileri geliştirme yollarını geliştirmelidir.
  • Rusya’dan gelmekte olan ölümcül tehdit karşısında eski “kırgınlıklar” bir kenara bırakılmalıdır. Unutmamalıyız ki, Kremlin kendi konumunu güçlendirmek için “yeni bir stratejik alana” girme konusunda ciddi. “Rus dünyasını” ancak ortak çabalarla durdurabiliriz.

Yevhen Magda