Sivil toplum kuruluşu «Medya Reformları Merkezi» Kyiv-Mohyla Akademisi Gazetecilik Okulu tarafından kurulmuştur. Ukrayna’da yüksek standartlarda gazetecilik eğitimi uygulamayı, medya okuryazarlığı seviyesini yükseltmeyi, propaganda tehlikesi hakkında bilgilendirmeyi ve medyada sahte bilgilerin yayılmasını önlemeyi amaçlayan bir eğitim platformudur.
Medya Reformları Merkezi, kurulduğu günden bu yana Ukrayna’da batılı gazetecilik standartlarını uygulamak, öğrenciler ve gazetecilerden medya içeriğini eleştirel ve sorumlu bir şekilde tüketmek isteyen halk üyelerine kadar farklı izleyiciler için medya okuryazarlığı seviyesini yükseltmek için çalışıyor.
Bu amaca ulaşmak için Ukrayna üniversitelerinde gazetecilik seminerleri, Ukrayna’nın farklı bölgelerinde ve dünya genelindeki gazeteciler, bloggerlar ve sivil aktivistler için “Gerçek Bilgi Kontrolü” atölyeleri düzenliyor.
En son medya trendlerini takip ediyor ve uluslararası medya araştırmalarına katkıda bulunuyoruz. Uzmanlarımız, uluslararası konferanslara ve forumlara katılıyor ve düzenli olarak çağdaş medyanın karşı karşıya olduğu temel sorunlar hakkında önemli tartışmalarda yer alıyoruz.
Kuruluşumuzun ana projesi olan “StopFake” şu anda tüm dünyadaki medya profesyonelleri tarafından takip ediliyor. Ukrayna’daki olaylarla ilgili sahte bilgi vakalarını tespit etmekle kalmayarak, aynı zamanda bu utanç verici duruma karşı nasıl direnileceği konusunda uluslararası bir tartışma başlattı.
2 Mart 2014’te Kyiv Mohyla Gazetecilik Okulu öğretim görevlileri, mezunları ve öğrencileri, KMA Gazeteciliğin Dijital Geleceği projesi gazetecileri ve editörleri birleşerek Stopfake.org sahte haberlerin kontrol sitesi projesini başlattı.
Gazeteciler, editörler, IT uzmanları, çevirmenler, Kırım’ın ilhakı ve Ukrayna’nın doğusundaki savaşın bu tehlikeli döneminde Ukrayna’nın geleceğini önemseyen herkes projeye katıldı.
Başlangıçta projenin amacı, Ukrayna’daki olaylarla ilgili medyada dolaşan dezenformasyon ve propagandayı tespit etmek ve çürütmekti. Zamanla proje, Kremlin propagandasının tüm yönlerini inceleyip analiz ettiğimiz bir bilgi merkezine dönüştü.
Biz propagandanın sadece Ukrayna’yı değil nasıl etkilediğiyle ilgilenmiyoruz, Avrupa Birliği’nden bir zamanlar Sovyetler Birliği’ni oluşturan ülkelere kadar diğer ülke ve bölgeleri nasıl etkilediğini de incelemeye çalışıyoruz.
Sürekli büyüyen ve medya profesyonellerinden oluşan ekibimiz ile Ukraynaca, Rusça, İngilizce, İspanyolca, Sırpça, Fransızca, Almanca, İtalyanca, Felemenkçe, Çekçe, Almanca, Lehçe, Bulgarca ve Türkçe dahil 14 dilde bilgiyi kontrol ediyor, hataları düzeltiyor, tercüme ediyor, araştırıyor ve yayıyoruz.
İçeriklerimizii sitemizde okuyabilirsiniz, video özetlerimiz çevrimiçi olarak ve yerel Ukrayna televizyon kanallarında yayınlanmaktadır; radyo podcast’lerimiz çevrimiçi olarak ve sosyal medya sitelerinde mevcuttur. Ek olarak “Doğruyu Bilmek Hakkınız” isimli gazete çıkarmaktayız.
Stopfake.org, herhangi bir resmi Ukrayna kuruluşu veya devlet kurumu tarafından finansal veya başka bir şekilde desteklenmemektedir. Bizler, amacı bilgileri doğrulamak, Ukrayna’da medya okuryazarlığını artırmak ve gazetecilikle propaganda arasında net bir kırmızı çizgi oluşturmak olan bir gazeteciler örgütüyüz.
Bizler hedefimize sadece yalan haberleri çürüterek değil, aynı zamanda bir propaganda arşivi ve veri tabanı oluşturarak, bilgileri analiz ve teyit ederek, çeşitli medya paydaşlarını yalan haberleri saptamaları için eğiterek, gazetecilik onuru ve doğruluk teyidi ile ilgili konferans ve seminerlere katılarak ulaşma çalışıyoruz.
StopFake ekibi:
Eugen Fedchenko (Baş Editör)
Viktoriia Romaniuk (Baş Editör Yardımcısı, Ukraynaca TV Programı Yapımcısı)
Ruslan Deynychenko (Yönetim Kurulu Başkanı, Rusça TV Programı Yapımcısı)
Yurii Panin (Teknik Direktör)
StopFake projesi ekibinin çalışanları: Alina Mosendz, Oksana Pinsker, İrena Halupa, Olga Yurkova, Alla Radniuk, Nadiya Balovsyak, Olena Çuranova, Pavlo Bobolovıç, Galına Şımanskı-Gaer, Oksana Polulyah, Valeriya Danko, Artem Lapiyev, Oleksandr Yaroşçuk, Voytek Pokora, Voyçek Muha, Roksolana Drındak, Marianna Prısyajnük, Oleksandr Zamkovoy, ve fake’leri imha eden aktif okuyucular.
Proje ekibi, StopFake’in yaratılmasına ve geliştirilmesine çeşitli aşamalarda yardımcı olan tüm çalışma arkadaşlarımıza teşekkür eder.
ETİK VE STANDARTLAR
StopFake ekibi, yanlış bilgilerle mücadele etmek ve yıkıcı medya etkilerine karşı direnci arttırmak için mevcut doğrulama ilkelerini ilk kullananlardan biriydi.
Yöntemimize MAD ismini veriyoruz. Monitoring, archiving and debunking kelimelerinden oluşan kısaltmanın Türkçesi izleme, arşivleme ve gerçeği ortaya çıkarma olarak ifade edilebilir..
Yanlış bilgi yayma ekosisteminin sınırlarını belirleyen ve bunun Ukraynalı izleyici üzerindeki etkisini analiz eden StopFake, son 5 yılda Rus dezenformasyon örnekleriyle çalışma konusunda kapsamlı deneyim elde etti.
Rus medyası tarafından yayınlanan “fake haberler”, doğrulama çalışmalarımızın ana odak noktası haline geldi.
Yayın politikamız, güvenilir bilgi edinme hakkı dahil olmak üzere gazetecilikte mesleki etik uluslararası ilkelerine dayanmaktadır.
Dezenformasyonla mücadele alanındaki çalışmaları uluslararasılaştırmak için 2016 yılında Stopfake.org, First Draft topluluğuna ana ortak olarak katıldı.
First Draft, çevrimiçi gazeteciliğin kalitesini arttırmak için işbirliği yapan medya kuruluşlarından oluşan küresel bir ağdır.
22 Şubat 2020’de StopFake.org, Uluslararası Doğrulama Ağına (IFCN – The International Fact-Checking Network) katıldı.
Çalışmalarımızda IFCN İLKELERİ‘ne odaklanıyoruz.
StopFake ile ilgili görüş ve önerilerinizi doğrudan IFCN’ye gönderebilirsiniz. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi burada edinebilirsiniz.
Çalışmamızın temel yaklaşımları StopFake’in EDİTÖR POLİTİKASI‘nda sunulmaktadır.
Ayrıca, tüm Stopfake teyitçileri Uluslararası Gazetecilik Etiği Tüzüğü’nü (‘Bordeaux Deklarasyonu’) desteklemiştir ve çalışmalarında ilkelerine uymaktadır.
PROJE FİNANSAL DESTEKÇİLERİMİZ:
Uluslararası Rönesans Vakfı,
Ulusal Demokrasi Vakfı (NED)
Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı
Birleşik Krallık Kyiv Büyükelçiliği (2015-2019 yılları)
Dışişleri ve İngiliz Milletler Topluluğu Ofisi (2015-2019 yılları)
The Sigrid Rausing Trust
Dürüstlük bizim için önemlidir. Bu nedenle hata yaptığımızda hatalarımızı kabul eder ve bir an önce düzeltmeye çalışırız.
Bir hata bulan okuyucular özel bir e-posta [email protected] adresine, yayının bağlantısını, makalenin başlığını, kategoriyi (örneğin, “Haberler”) belirten ve sorunu kısaca açıklayan bir e-posta gönderebilir.
Ayrıca, yalan bilgi fark ederseniz, lütfen [email protected] e-posta adresine bildirin.
2016-2017 faaliyetlerimiz hakkında ayrıntılı bir raporu (Ukraynaca ve İngilizce) burada bulabilirsiniz.
2018-2019 faaliyetlerimiz hakkında ayrıntılı bir raporu (Ukraynaca ve İngilizce) burada bulabilirsiniz.
2020-2021 faaliyetlerimiz hakkında ayrıntılı bir raporu (Ukraynaca) burada bulabilirsin