Ukrayna’da emekli maaşları hem geçici olarak işgal edilen topraklarda yaşayanlara hem de yurtdışına gidenlere verilmeye devam ediyor. Halen tartışılmakta olan ayrı bir yasa tasarısı, Ukrayna’nın ulusal güvenliğine karşı suçlardan hüküm giymiş olanların emekli maaşlarının iptal edilmesini ve genel gerekçelerle cezalandırıldıktan sonra iade edilmesini önermektedir.
Bazı sosyal medya kullanıcıları, Ukrayna’nın Rusya’ya giden veya geçici olarak işgal altındaki topraklarda yaşayanları emekli maaşlarından mahrum bırakacağı iddiasını yayıyorlar. Hatta bazı kullanıcılar, emekli maaşlarının tamamen kaldırılacağını veya azaltılacağını ve bunun Uluslararası Para Fonu’nun taleplerinden biri olduğunu iddia ediyor.
Bu tür manipülasyonlar, Ukrayna’nın ulusal güvenliğinin temellerine karşı suç işleyen kişilere emekli maaşı ödeme prosedürünün değiştirilmesine ilişkin yasa tasarısının ortaya çıkmasının yanı sıra Ukrayna Maliye Bakanlığı’nın “Emekli maaşı ödemelerinin ve aylık ömür boyu nafakanın doğrulanması için metodolojinin onaylanması üzerine” taslak kararının tartışmaya sunulması sonrasında ortaya çıktı. Her iki belge de hiçbir şekilde ülkenin geçici olarak işgal altındaki topraklarında yaşayan Ukraynalıları veya Rusya’ya gidenleri emekli maaşlarından mahrum etmeyi amaçlamıyor. Ayrıca, her iki belge de kabul edilmemiştir ve tartışma aşamasındadır.
Manipülasyonların nedeni olan bu iki belgede ne hakkında bahsediliyor? “Ukrayna’nın ulusal güvenliğinin temellerine karşı suç işleyen kişilere emekli maaşı ödenmesine ilişkin prosedür ile ilgili Ukrayna’nın bazı yasalarında yapılacak değişiklikler hakkında” yasa tasarısı, benzer suçları işleyen hükümlülere (anayasal düzenin değiştirilmesi veya yıkılması veya devlet gücünün ele geçirilmesini amaçlayan eylemler; Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve dokunulmazlığına karşı eylemler; vatana ihanet; düşman ile işbirlikçi faaliyet – ed. not)) emekli maaşı ödemelerinin durdurulmasını önermektedir.
Yasa taslağına ilişkin açıklayıcı notta, “Bu şekilde, devletin kendisine karşı işlenen suç eylemlerine yönelik olumsuz değerlendirmesinin yanı sıra, bağımsızlığını ve özgürlüğünü savunan Ukrayna toplumunun bu tür eylemlere karşı kınayıcı tutumu ifade edilecektir” diye yazıyor. Yasa taslağı ayrıca, bu suçları işleyenlere hürriyetin kısıtlanması veya tutuklanma şeklinde ceza çektikten sonra genel gerekçelere dayalı olarak Ukrayna mevzuatına göre hesaplanarak emekli maaşı verileceğini belirtmektedir.
Ukrayna Maliye Bakanlığı’nın paylaştığı bir diğer belge, Ukrayna Emeklilik Fonu’ndan yanı sıra Sosyal Politikalar Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve ödemelerin alıcıları ile ilgili diğer kurumlardan alınan farklı veri türlerinin karşılaştırılarak emekli maaşlarının doğrulanmasını içeriyor. Özellikle, doğrulama aşamalarından birinde, alıcının vefatı, engellilik grubu, engellilik kategorisi, engelliliğin belirlendiği süre ve alıcının yurtdışında daimi ikametgahı hakkındaki verilerin kontrol edilmesi ve emeklilik ödemelerinin yasallığının doğrulanması amaçlanıyor. Yine bu kararda da geçici olarak işgal edilmiş topraklarda yaşayan veya başka bir ülkeye taşınmış olanlara yapılan ödemelerin askıya alınmasından bahsedilmemektedir.
Ukrayna’da geçici olarak işgal altındaki bölgelerde yaşayan vatandaşlara emekli maaşı ödenmeye devam ediyor. Örneğin, daha önce emekli maaşını Ukrposhta’dan (Ukrayna’nın devlet posta servisi) alanların ödemeleri özel olarak oluşturulmuş Oşçadbank hesaplarına yatırılıyor ve para bu hesaplarda tutuluyor. Ukrayna Sosyal Politikalar Bakanı Oksana Jolnovıç, “bir kişi bu fırsatı bulur bulmaz, emekli maaşını herhangi bir banka şubesinden hemen alabilir veya herhangi bir Ukrposhta şubesine aktarabilir” diye açıklıyor.
Savaş sonucunda mülteci olarak veya geçici koruma alarak yurt dışına çıkanlara da emekli ödemesi yapılmaya devam ediyor. Bunun için emeklilerin yurtdışına çıkmadan önce Ukrayna bankalarında hesap oluşturmuş olması gerekmektedir. Bu durumda emekliler yurtdışında Ukrayna bankalarının banka kartlarını özgürce kullanabilir ve ödemelerini alabilirler.
Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.
