Źródło: EU vs Disinfo
W Rosji niezależne dziennikarstwo istnieje na ograniczonej przestrzeni, otoczone głównie przez media kontrolowane przez władze oraz prywatne grupy medialne, które również pozostają lojalne wobec Kremla.
Aresztowanie dziennikarza śledczego we wtorek w Moskwie jest przykładem tłumienia takich niezależnych głosów.
Przypadek ten pokazuje również, że rosyjskie władze i media prokremlowskie nie stronią od użycia dezinformacji jako broni przeciwko dziennikarzom.
Nie to mieszkanie
W czwartek, 6 czerwca 2019 r., Iwan Hołunow, reporter Meduzy, został zatrzymany w Moskwie przez policję. Przeszukanie jego torby i mieszkania dało policji powód, by oskarżyć go o sprzedaż narkotyków. Hołunowi grozi obecnie pozbawienie wolności od 10 do 20 lat.
W informacji prasowej moskiewska policja pokazała zdjęcia z substancją narkotyczną w kilku plastikowych torebkach i związane z narkotykami akcesoria.
Jednak według informacji przyjaciół Hołunowa, osiem z dziewięciu opublikowanych przez policję zdjęć zrobiono w obcym mieszkaniu. Policja przyznała, że tylko jedno z tych zdjęć zostało zrobione w domu Hołunowa.
Jak informuje Meduza, telewizja „Rosja 24” 9 czerwca przedstawiła materiał, w którym twierdzono, że Hołunow „w czasie jego aresztowania wykazywał oznaki odurzenia narkotykami”.
Jednak oficjalny dokument, przedstawiony przez „Rosję 24” jako dowód, zawierał dokładnie przeciwne stwierdzenie, a mianowicie, że takich oznak nie zarejestrowano (widać to na zrzucie ekranu materiału „Rosja 24”).
Po publicznym potwierdzeniu fałszywego przedstawienia sprawy Hołunowa „Rosja 24” zaprzestała pokazywania tego fragmentu w dalszych transmisjach, ale pozostawiła inne niespójności, które przeanalizowała Meduza.
Agencja informacyjna RIA FAN, powiązana z petersburską „fabryką trolli”, jest oskarżana o szerzenie fałszywych informacji na temat stosunku dawnych pracodawców Hołunowa z RBC do jego sprawy. Według Meduzy, RBC obecnie przygotowuje powództwo przeciwko RIA FAN za zniesławienie.
Zdjęcie wykorzystane na oficjalnej stronie Głównego Zarządu MSW Rosji w Moskwie w publikacji o przedstawieniu Hołunowi zarzutów sprzedaży narkotyków.
Dochodzenia w sprawie korupcji
W zeszłym roku Hołunow napisał o bogactwie rodziny jednego z zastępców mera Moskwy; o oszustwach, dzięki którym moskiewski agent nieruchomości zabierał mieszkania setkom mieszkańców, a także publikował materiały w sprawie korupcji na rosyjskim rynku usług rytualnych i dochodzenie w sprawie cenzury państwowej w rosyjskich mediach.
Przyjaciele i koledzy Hołunowa opisali Meduzie, jak był prześladowany przez nieznane osoby i jakie groźby otrzymał.
Sprawa Hołunowa zwróciła uwagę jego kolegów z rosyjskich mediów. W poniedziałek rano trzy duże rosyjskie gazety: Kommiersant, RBC i Wiedomosti opublikowały wspólne oświadczenie popierające dziennikarza na swoich pierwszych stronach, które miały jednakowy projekt.
Doczekano się też reakcji społeczności międzynarodowej, w tym: UE, USA i Rady Europy.
W niedzielę sąd w Moskwie ogłosił decyzję, zgodnie z którą Iwan Hołunow spędzi 2 miesiące w areszcie domowym.
Иван Голунов / Facebook.
Дезинформация как оружие в России
Прокремлевская дезинформация нацелена не только на зарубежные страны, но и на само российское гражданское общество, например, на защитников прав человека.
Как показывает дело Голунова, дезинформация может использоваться и против независимой журналистики.
Среди прочих крутых мер, применяемых против российских независимых журналистов, стоит отметить цензуру, угрозы и давление на деловые интересы владельцев частных СМИ со стороны властей.
Российская журналистика мирового значения
Российское независимое медиапространство продолжает играть ключевую роль в противодействии дезинформации и другим формам злоупотребления властью в России, включая, как в случае Голунова, коррупционные схемы.
Российская независимая журналистика имеет не только национальное, но и мировое значение в противостоянии дезинформации. Российские журналисты, например, сыграли ключевую роль в раскрытии прокремлевской дезинформации о «фабрике троллей» в Санкт-Петербурге, крушении рейса MH17 и отравления в Солсбери.
Атака на Голунова и суровость наказания, которое ему угрожает, – вызывающие беспокойство сигналы для других членов российского журналистского сообщества, и такие сигналы могут негативно повлиять на работу, которую ведет это незащищенное, но всемирно важное сообщество.
Источник: EU vs Disinfo
