Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Energodar kentindeki Zaporijjya nükleer santralini bombalamamıştır. Mühimmatların uçuş rotalarının analizi ve tesislere verilen hasarın niteliği, saldırıların Rus işgal birlikleri tarafından kontrol edilen bölgelerden gerçekleştirildiğini doğrulamaktadır. Propaganda videosunda Zaporijjya nükleer santrali yerine, nükleer santrale yaklaşık 7 kilometre uzaklıkta bulunan ve işgal altındaki kömür sıkıntısı nedeniyle Mayıs ayında faaliyeti durdurulan ikinci bir tesisin, Zaporijjya termik santralinin görüntüleri yer alıyor.
Ana propaganda kaynağı Russia Today tarafından “Ukrayna ordusunun Zaporijjya’da ateş ettiğine dair kanıtlar” gösterildi. Bu mesaj Kremlin yanlısı diğer kaynaklar tarafından da yayılmaya başladı.
Ekran Görüntüsü — rt.com
RT propagandacısı Alexey Repin’in hikayesini ayrıntılı olarak ele alalım. İçinde hasarlı binayı gösteriyor ve “pompa istasyonlarından biri” diyor. Ve “sadece ekipmanın bodrumda olmasının nükleer santralini ciddi sonuçlardan kurtardığını” iddia ediyor.
Ekran Görüntüsü — rt.com
Kanıt olarak izleyicilere (videoda 00:04’ten itibaren) “Temmuz başında pompa istasyonunu” tahrip eden top mermisinin kalıntıları gösterilmektedir. Pompa istasyonunun yakınındaki alan betondur, ancak mermi çimlerle çarpmıştır. Ve propagandacı Repin’in iddia ettiği gibi Temmuz sonunda değil, 5 Ağustos’ta vurdu. Bu durum Rusya Savunma Bakanlığı tarafından bildirildi. O dönemde Rus ordusu Ukrayna’yı “petrol ve akaryakıt depolama tesisi ile oksijen istasyonunu” bombalamakla suçlamaya çalışmıştır. Kanıt olarak da (00:16’daki videoda) Repin’in ateşlediği aynı merminin enkazını gösterdiler.
Her iki videonun da aynı mermi parçalarını gösterdiği aşağıdaki kanıtlarla doğrulanmaktadır. Mermi sapı üzerinde dikdörtgen haç şeklinde aynı çizik (1). Dört adet patlamayan yönlendirici unsur. Patlama alanındaki aynı çim ve toprak (2). Nozuldaki örümcek ağları: 5 Ağustos tarihli Savunma Bakanlığı videosunda değil, ancak iki hafta sonra çekilen RT videosunda görülüyor (3). Sonuç olarak, enkaz uzun süre aynı yerde kalmıştır.
Kolaj StopFake
Resim 1’de merminin kalıntıları, çarpma açısı ve düştüğü yer görülmektedir. Resim 2’de merminin yörüngesi gösterilmektedir. Resim 3, Rus Silahlı Kuvvetleri’nin kontrolü altında olan ZNES (Zaporijjya Nükleer Enerji Santrali) bölgesini göstermektedir. Merminin yörüngesi onun içinden geçer.
Kolaj StopFake
6 Ağustos’ta Ukrayna’nın Energoatom şirketi, Ukrayna’nın “ZNES tesislerini roketlerle vurduğu” yönündeki suçlamaları reddetti.
Energoatom, saldırının “kullanılmış nükleer yakıt için kuru depolama tesisinin yakınında” gerçekleştiğini söyledi. Bombardıman sonucunda tesis çalışanlarından biri şarapnel parçasıyla yaralandı. Propagandacıların saldırının “petrol ve akaryakıt depolama tesisi ile oksijen istasyonunu” ve “pompa istasyonlarından birini” hedef aldığı yönündeki bilgileri doğrulanmadı.
RT propagandacısı Repin 30 saniye boyunca “saldırılardan etkilenen” iki farklı bina gösterdi. Birincisi, “pompa istasyonu” olarak adlandırdığı inşaat molozlarının bulunduğu bir tesisin yakınında. Ancak “bombalandıktan” sonra kapının üzerindeki gölgelik ve duvardaki klima ünitesi hiçbir hasar belirtisi göstermiyor. Beton zemin üzerinde topraktan çıkan bir mermi çekirdeğinin kalıntılarının da görünmediğini belirtmek gerekir.
Kolaj StopFake
Bir süre sonra Repin kendini, yanında bol miktarda kırık cam bulunan başka bir binanın yanında bulur (video 00:23’ten itibaren).
Kolaj StopFake
Repin’e göre bina Temmuz sonunda bombalandıysa, neredeyse bir aydır dışarıda duran cam neden temiz ve berrak. Binanın yanındaki çimenlik alanda da bir roket mermi kalıntısı bulunmadığını belirtmek gerekir.
Ekran Görüntüsü — rt.com
Hikayenin son 10 saniyesinde izleyici (videoda 00:40’tan itibaren) aynı sahneyi görüyor; iki boru, bir kapı, beton bir çit, bir bilgilendirme panosu, bir “Park Edilmez” tabelası, gri bir Toyota Camry ve bir kafes çit.
Ekran Görüntüsü — rt.com
Bilgi standını büyütürseniz, üzerinde “Zaporijjya Isı Santrali topraklarındaki trafik şeması” yazısını görebilirsiniz. Standın üzerinde Ukraynalı enerji şirketi DTEK’in logosunun yer aldığı bir tabela da görülebilir.
Ekran Görüntüsü — rt.com
Google haritalar hizmeti üzerinden StopFake bu nesneyi buldu. Zaporijjya ısı santralindeki kontrol noktalarından biri olduğu ortaya çıktı. İstasyon Ukrayna’daki özel enerji şirketi DTEK’e aittir. Şirketin web sitesinde istasyondan en son 3 Mart’ta Energodar’ın Rus ordusu tarafından işgal edilmesinin arifesinde bahsedilmişti. Energodar Belediye Başkanı’na göre, Zaporijjya termik santrali, teslimatı işgalciler tarafından engellenen kömür sıkıntısı nedeniyle Mayıs ayı başında çalışmayı durdurdu.
Ekran Görüntüsü — Google Maps
Zaporijjya Termik Santrali, Zaporijjya Nükleer Santraline 7 kilometre uzaklıktadır. Ancak bu, RT’den bir propagandacının bunu Ukrayna tarafından bombalandığı iddia edilen ZNES olarak göstermesine engel olmadı.
Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.
