Dezinformacja i fake newsy to nie tylko zaplanowane akcje dywersyjne, których celem jest wywołanie paniki i dezorientacji. Okazuje się, że nawet potencjalnie niegroźne i zabawne przekazy mogą zacząć żyć swoim życiem i prowadzić do dezinformacji. Przykład takiego działania opisuje indyjski serwis India Today.
Oto w sieci pojawił się krótki, 58-sekundowy film, rzekomo nakręcony w 1956 roku w USA. Ten materiał, opisywany jako pochodzący sprzed 64 lat, był przedstawiany w wielu miejscach w sieci jako dowód na zaplanowanie pandemii koronawirusa.
Cóż takiego znajdujemy w filmie? Wyglądający jak kronika filmowa z lat 50. ubiegłego wieku filmik prezentuje wizję przyszłości, XXI wieku. Mowa jest o nadchodzących technologiach, takich jak Internet, roboty pomagające w domowych czynnościach, a także o dostępnych dla każdego, bezpośrednich podróżach na drugi koniec świata. Co jednak najważniejsze, w końcowej części filmu znajduje się fragment poświęcony „nadchodzącej zarazie”. Lektor na tle wyraźnie chorych ludzi mówi: „Być może najgorsze będzie pojawienie się śmiertelnej i potencjalnie wyniszczającej choroby. Eksperci przewidują, że do roku 2020 powstanie nowy wirus, rozprzestrzeniający się z Azji na resztę świata…”. Mowa jest o panice i dezinformacji, która pojawi się za sprawą zdobyczy techniki – masowej komunikacji.
Biało-czarne wideo pojawia się w wielu miejscach w internecie, gdzie bywa opatrywane takimi komentarzami jak: „To nagranie pochodzi z 29/2/1956, tj. sprzed 64 lat. Posłuchaj zwłaszcza ostatnich 40 sekund nagrania. Przeżyjesz ogromny szok.”
Zajmujący się walką z dezinformacją dziennikarze z India Today Anti Fake News War Room (AFWA) postanowili zbadać film i jednoznacznie stwierdzili, że jest on mistyfikacją. Film nie powstał w 1956 roku, a co ciekawe – został nakręcony w 2020 roku jako… satyra w odpowiedzi na dezinformację dotyczącą Covid-19.
Hindusi za pomocą narzędzia InVid , które pozwala na weryfikacje autentyczności filmów, oraz za pomocą serwisów do wyszukiwania obrazów, jednoznacznie ustalili, że najstarsza wersja tego samego filmu została przesłana 29 lutego 2020 r. na kanał YouTube o nazwie RamsesThePigeon. Tytuł filmu brzmi – „Przesłanie z lat 50: Uniknij przyszłej plagi”.
Co ciekawe, już opis filmu mówi, że wycinki w filmie zostały zebrane z różnych domen publicznych i biblioteki cyfrowej – Archive.org.
„To zabawne, spojrzeć wstecz na to, jak ludzie z lat pięćdziesiątych sądzili, że będzie wyglądać przyszłość! Materiały archiwalne i należące do domeny publicznej zostały pozyskane z Archive.org. Poza tym, tak, wrzuciłem to razem tylko dlatego, że chciałem przesłać wideo w lutym 29. ” – czytamy w opisie filmu, który oczywiście zaczął już żyć swoim życiem w innych częściach Internetu, poza kanałem, na którym został opublikowany z wyjaśnieniem.
Dziennikarze z Indii znaleźli użytkownika Twittera, który posługuje się takim samym pseudonimem jak nazwa wspomnianego kanału na YouTube – RamsesThePigeon. Na tym koncie 6 października 2020 r. osoba je prowadząca zamieściła informację, że będąc świadoma zamieszania, jakie wywołała, odpowie, korzystając z serwisu Reddit na wszystkie pytania dotyczące filmu. I rzecz stała się jasna. Jak czytamy w Reddicie:
– Jestem pisarzem satyrykiem, który niedawno przez przypadek rozpoczął kampanię wirusowej dezinformacji. Możesz mnie znać jako RamsesThePigeon – napisał mężczyzna. Przyznał również, że „archiwalny” film był próbą ośmieszenia pojawiających się w Internecie teorii spiskowych i antynaukowych perspektyw dotyczących pandemii. Mężczyzna przyznał również że film zaczął żyć swoim życiem poza jego kanałem na YouTube i de facto przyniósł odwrotny skutek do zamierzonego.
Dziennikarze z India Today ustalili, że osobą którą zamieściła filmik i odpowiadała na pytania jest rzeczywiście satyryk – mieszkający w USA Max Patrick Schlienger. Mężczyzna w udzielonym później wywiadzie agencji AFP potwierdził, że sam skomponował filmik z filmów edukacyjnych, reklam i horrorów z lat 50., sam nagrał lektora i opublikował całość w internecie.
Cała sprawa może wydawać się zabawna, pokazuje jednak, że nawet błaha, obliczona na wywołanie refleksji lub zabawę może przynieść odwrotny skutek.
WM
Źródła: indiatoday.in, wikipedia.pl, twitter.com
Polub nasz profil na:
Twitterze: https://twitter.com
Instagramie: https://www.instagram.com
Facebooku: https://www.facebook.com
Telegramie: https://t.me/Stopfakepl
